موقعیت جغرافیایی
شهرستان املش با وسعتی حدود ۵/۴۶۹ کیلومتر مربع در مختصات جغرافیایی۳۶ درجه و۵۰ دقیقه تا۳۷ درجه و ۸ دقیقه عرض شمالی از خط استواو ۵۰ درجه و ۶۰ دقیقه تا۵۰ درجه و۱۶ دقیقه طول شرقی از نصف النهار مبدا و در فاصله ۷۵ کیلومتری شهر رشت, مرکز استان گیلان واقع شده است . این شهرستان از شمال به دو شهرستان لنگرود و رودسر از غرب و جنوب به شهرستان سیاهکل و از شرق به رحیم آباد رودسر محدود است . آب و هوای املش به علت قرار گرفتن در کنار ارتفاعات سرسبز و ییلاقات، بسیار مطبوع می‌باشد. قومیت مردم املش گیلک با لهجه بیه پیش (شرق گیلان) وگویش املشی تکلم می‌کنند. مردم املش دارای اعتقادات مذهبی بسیار قوی و اثنی عشری می‌باشند این شهرستان نیزدر قدیم مرکز فرمانروایی سلاطین بوده است. عمدتاً در بخش کشاورزی و دامپروری فعالیت دارند و آثار کشاورزی بدست آمده در این منطقه نشانگر فعالیت‌های کشاورزی در ۱۵۰۰ سال قبل می‌باشد، از محصولات عمده کشاورزی می‌توان برنج، چای، گندم، فندق، مرکبات. گیاهان دارویی، فرآورده‌های دامی و عسل و ابریشم را نام برد اما قسمت اعظم زمین‌های کشاورزی زیر کشت چای است و محصولات چای املش حدود ۳۲% کل تولید کشور می‌باشد عرضه محصولات بدست آمده در روز سه شنبه انجام می‌شود و سه شنبه بازار املش نمونه کاملی از بازارهای سنتی گیلان می‌باشد که مردم این منطقه با حضور گسترده رونق خاصی به آن می‌بخشند، مردم املش روزهای بازار را گالش بازار می‌نامند. این بازار در تمامی طول سال در روزهای سه شنبه برقرار و اگر این روز با مناسبت‌های مذهبی برخورد کند فقط نیمی از روز درآن به داد وستد می‌پردازند
تمدن تاریخی املش
از لحاظ جغرافیایی – تاریخی، املش ناحیه‌ای مستعد است که کشف آثاری از سده‌های پیشین، حکایت از پیشینه کهن تاریخی پیش از اسلام آن دارد. در املش آثار باستانی مهمی همچون کوزه‌های زرین و گلی از اشکال حیوانات، مجسمه و سلاح‌های انسانی به دست آمده است، که از جنس برنز، نقره و طلا ساخته شده‌اند. این اشیای باستانی گاهی در جریان حفاری‌های غیرمجاز و یا توسط باستان شناسان از گورستان‌ها به دست آمده است. قدمت برخی از این اثار به اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره قبل از میلاد مسیح برمی گردد. در مقایسه با تپه مارلیک، تمدن املش از لحاظ شیوه و زمینه دارای تفاوت‌هایی است، اما در استفاده از اشکال حیوانات مشترکند. با نمایش سفالینه‌ها و اشیای فلزی املش به سال ۱۹۶۴م/۱۳۴۳ش در موزه نوشاتل سویس، هنر و تمدن املش شناخته شد.
جاذبه‌های گردشگری
– تالاب زربیجار با پوشش گیاهی مردابی زیستگاه پرندگان مهاجر
– برج تاریخی (میل) امام با ارتفاع ۷ متر
– غار لیاروی واقع در روستای لیاروی بلوردکان املش
– بناهای تاریخی از دوران فئودالی در مرکز شهر املش
– آداب و رسوم خاص مردم این منطقه اعم از سه شنبه بازار، مراسم‌های آئینی و…
– جنگل‌های سر سبز بلور دکان و مراتع هالی دشت، خسیبدشت، قله ناتشکوه، قله آغوزی و..
محصولات املش
اقتصاد این منطقه بر پایه کشاورزی و دامداری استوار است. ازمحصولات مهم کشاورزی می توان چای ،برنج و گندم را نام برد. ساکنین مناطق جلگه به پرورش گاو، طیور و کرم ابریشم مشغولند و درمناطق کوهپایه ای و کوهستانی به پرورش زنبور عسل می پردازند.
پوشش گیاهی و جانوری
املش از لحاظ پوشش گیاهی با توجه به آب و هوایی مطلوب و متعدل آن و همچنین واقع شدن در جلگه گیلان از شرایط بسیار مساعدی برخوردار می‌باشد، گرچه با توجه به گسترش شهرنشینی و افزایش فعالیت‌های صنعتی اکو سیستم این منطقه در حال تهدید است. پوشش گیاهی املش متشکل از درختان توسکا، افرا، انار ترش، انجیر، ازگیل (کنوس)، فندق، گردو، راش، شرم، بلوط، ممرز، توت، ون و آزاد می‌باشد. همچنین گیاهان دارویی از قبیل گل بنفشه و ختمی، گل گاوزبان و کود کوتو در اکثر نقاط املش می‌رویند. پرندگان و جانوران پراکنده در این شهرستان عمدتاً روباه، شغال، گرگ، سمور، خرگوش، تیهوو سا، عقاب و انواع گونه‌های پرندگان جلگه‌ای و کوهستانی است.
وجه تسمیه و پیشینه تاریخی
واژه املش ریشه ترکی دارد و از آبلش و صولش به معنی آبگیر گرفته شده و به مرور زمان به املش تبدیل شده است. املش منطقه بسیار زیبایی است که حین عبور از آن در هر پیچ و خمی، بی‌اختیار خود را فراموش خواهید کرد! از لحاظ جغرافیایی ـ تاریخی، املش ناحیه‌ای مستعد است که کشف آثاری از سده‌های پیشین، حکایت از پیشینه کهن تاریخی پیش از اسلام آن دارد.