خالواش , کاکوتی یا کوتکوتو

چند نوع گیاه معطر در گیلان می روید که در سفره گیلانیان فراوان به چشم می خورد . برخی از این ها در باغ و باغچه ها پرورش داده می شدند ، برخی جزو سبزی کاری و باغ داری به صورت کشت پر محصول تولید می شود و برخی هم خود روست و در دشت و صحرا می روید . مهم ترین این گیاهان که جنبه ی سوغات پیدا کرده و رایج است .

 

خالواش یا کوتکوتو:

این سبزی معطر در شمال به نام های خالواش یا خالیواش یا کوتکوتو مشهور است که در آذربایجان به نوعی از آن که کمی روشن تر و پرزدار تر است , کاکوتی میگویند . این تفاوت ظاهری به دلیل تفاوت در آب و هوی منطقه در گیاه حاصل میشود ولی شباهت طعم بسیار نزدیک است . وقتی رشد کند گلهای خوشه ای بنفش میدهد . از آن در تهیه انواع غذاهاو ترشی های شمالی استفاده میشود ( مرغ ترش با تخم مرغ ( شمالی ) و خورش مرغ ترش شمالی و دالار یا درار ( نمک سبز شمال ) و خورش سبزی فسنجان یا طلاکوله غورابه ) و در آذربایجان داخل برخی غذاها مانند کوفته و دلمه و ترشی و یا ماست میریزند .

خالواش , کاکوتی یا کوتکوتو

خالواش , کاکوتی یا کوتکوتو

همچنین خشک شده ی آن را خرد کرده به صورت پودر در می آورند و در ماست و دوغ می ریزند .

استان گیلان به دلیل بارش‌های فراوان و داشتن خاک حاصلخیز، از نظر پوشش گیاهان دارویی بسیار غنی است. طب سنتی در گیلان سابقه دیرینه‌ای دارد.

خاصیت دارویی خالواش :

بادشکن ، حلال ، صفرا بر ، ضد درد است از برگ و ساقه ی آن عرق می گیرند.